گوشه‌ای از تفسیر آیت الله جوادی آملی ۱۰۴: با این دستورات اكیدی كه رسید من وجب علیه الحج فلم یحج فالیمت یهودیا او نصرانیا» به خوبی می‌شود وجوب فوری را استفاده كرد درباره وجوب حج گذشته از همین آیه‌ای كه قرائت شد و محل بحث است بعضی از آیات را هم تطبیق كردند به مسئله حج

به نام خدا

 نوعاً قائل‌اند به اینكه وجوب حج وجوب فوری است اما ظاهراً این اجماع هم محتمل المدرك هست چون همین روایاتی كه آمده است من وجب علیه الحج فلم یحج» با فاء تفریع ذكر شده فلم یحج ثم فالیمت یهودیا او نصرانیا» این با فاء تفریع نشانه آن است كه وجوبش فوری است و چون یك چنین خطری در كار هست و مرگ هم مخفی است معلوم نیست چه وقت انسان می‌میرد لذا هیچ كس حق تاخیر ندارد یعنی در عام استطاعه باید برود آنهایی كه قائل بودند به اینكه وجوب حج فوری نیست احیاناً به عمل خود رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) استدلال می‌كردند مثل بعضی از علمای اهل سنت گفتند رسول خدا در سال هشتم مكه را فتح كرد آن سال خودش عمل حج انجام نداد و سال بعد هم انجام نداد خب چطور این آیه كه فرمود: ﴿وَ لِلّهِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ﴾ نازل شده و رسول خدا مكه نرفت معلوم می‌شود تاخیر جایز است خب جوابش همان طوری كه آقایان بیان كردند این است كه قبل از فتح مكه كه اینها در حال مهادنه و قرارداد بودند كه اصلاً وارد سرزمین مكه نشوند بعد هم آمدند تا جریان حدیبیه و اینها موافقت نكردند و حضرت برگشت مقدور نبود و اما بعد از فتح مكه كه حضرت امیر را با یك عده‌ای اعزام كرد و فرستاد و خودش هم در سال حجة الوداع مكه مشرف شدند و تشریف بردند و حج هم انجام دادند با این دستورات اكیدی كه رسید من وجب علیه الحج فلم یحج فالیمت یهودیا او نصرانیا» به خوبی می‌شود وجوب فوری را استفاده كرد درباره وجوب حج گذشته از همین آیه‌ای كه قرائت شد و محل بحث است بعضی از آیات را هم تطبیق كردند به مسئله حج

فایل صوتی و متنی ۱۹۷ سوره مبارکه آل عمران