گوشه‌ای از تفسیر آیت الله جوادی آملی ۱۰۲: كسی كه حج بر او واجب شده است فلم یحج» مكه نرفت فالیمت یهودیاً او نصرانیا» این فالیمت یهودیاً او نصرانیا» نشانه آن است كه این كفر عملی كم كم انسان را به كافران ملحق می‌كند نه به مشركان بالأخره این شخص موحد هست ولی در صف اهل كتاب قرار می‌گیرد من وجب علیه الحج فلم یحج فالیمت یهودیاً او نصرانیا» یعنی می‌میرد حالا یا در صف یهودیها یا در صف نصرانیها دیگر به میل او نیست

به نام خدا

 ﴿وَ لِلّهِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَیْهِ سَبیلاً وَ مَنْ كَفَرَ﴾ این ﴿وَ مَنْ كَفَرَ﴾ به منزله من لم یحج» یعنی كسی كه حج نكند تعبیر از ترك حج به كفر نشانه آن است كه این از تكالیف خیلی مهم است البته منظور كفر عملی است نه كفر اعتقادی نظیر این رد كردن حكم حاكم شرع یا حكم والی مسلمین كه الراد علیه كالراد علینا و الراد علینا كالراد علی الله» كه این رد و كفر عملی است نه كفر اعتقادی رد بر امام معصوم (سلام الله علیه) یا رد بر خدا از نظر اعتقاد كفر است ولی رد حكم حاكم شرع رد حكم ولی مسلمین به منزله رد حكم امام معصوم است كه این كفر عملی است و نه كفر اعتقادی لذا اینكه فرمود: ﴿وَ مَنْ كَفَرَ﴾ یعنی و من ترك در روایات هم من كفر و من ترك بر من ترك الحج تطبیق شده است

پرسش:.

پاسخ: بله، كفر اعتقادی خب مایه خلود در نار است و انسان دیگر مسلمان نیست اما كفر عملی با اسلام سازگار است در مقام عقیده شخص مسلمان هست خدا و قیامت و وحی و رسالت را قبول دارد ولی در مقام عمل كفر می‌ورزد ﴿وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللّهَ غَنِیُّ عَنِ الْعالَمینَ﴾ یعنی اگر كسی حج را ترك كرد همان خدایی كه ما گفتیم لله علی الناس این‌ چنین نیست كه این تكلیف به سود خدا باشد بلكه از طرف ذات اقدس الهی تكلیفی بر رقبه مردم جعل شده است ﴿فَإِنَّ اللّهَ غَنِیُّ﴾ این ﴿غَنِیُّ﴾ یك اظهار بی‌‌ اعتنایی است به شخص بعد فرمود اگر این كار را نكردی او بی‌‌ نیاز است خودت آسیب دیدی آن هم نه تنها از تو و از كار تو بی‌‌ نیاز است از عالمین بی‌‌ نیاز است و تو حرف كسی را زیر پا گذاشتی كه از عالمین بی‌‌ نیاز است این هفت هشت جهت تاكیدی از این كریمه استفاده كردند در دلالتش بر وجوب لذا در جریان حج روایاتی هم كه از كریمه استفاده می‌شود نقل خواهد شد در روایات حج آمده است كه من وجب علیه الحج» كسی كه حج بر او واجب شده است فلم یحج» مكه نرفت فالیمت یهودیاً او نصرانیا» این فالیمت یهودیاً او نصرانیا» نشانه آن است كه این كفر عملی كم كم انسان را به كافران ملحق می‌كند نه به مشركان بالأخره این شخص موحد هست ولی در صف اهل كتاب قرار می‌گیرد من وجب علیه الحج فلم یحج فالیمت یهودیاً او نصرانیا» یعنی می‌میرد حالا یا در صف یهودیها یا در صف نصرانیها دیگر به میل او نیست لذا در روایات دیگر آمده است كه در قیامت این شخص را در یكی از این صفوف اهل كتاب جا می‌دهند مسئله احترام كعبه طوری است كه در روایات ما آمده كه مادامی كه كعبه محفوظ است و به حال خود قائم است دین محفوظ است

فایل صوتی و متنی ۱۹۷ سوره مبارکه آل عمران