گوشه‌ای از تفسیر آیت الله جوادی آملی ۱۳۶: انسان تا می‌كوشد در حد ﴿وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ﴾ قدم برمی‌دارد اما این قدم نهایی نیست اعتصام به حبل الله قدم متوسط است تا اعتصام به الله نصیبش بشود

به نام خدا

عمده نكته دیگری است كه انسان تا می‌كوشد در حد ﴿وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ﴾ قدم برمی‌دارد اما این قدم نهایی نیست اعتصام به حبل الله قدم متوسط است تا اعتصام به الله نصیبش بشود خب حالا اگر كسی در حد حبل الله بود مثل خود عترت طاهره(علیهم السلام) آنها هم اعتصام به حبل الله دارند خود حبل الله به چه كسی بسته است به الله مرتبط است دیگر كسانی كه در حد قرآنند مثل اهل بیت(علیهم السلام) آنها دیگر در حد ﴿وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ﴾ نیستند آنها مثل خود حبل الله‌اند كه به الله متكی‌اند اینها كسانی‌اند كه به كمال انقطاع بار یافتند لذا فرمود: ﴿وَ مَنْ یَعْتَصِمْ بِاللّهِ﴾ خب این راه برای خصوص اهل بیت(علیهم السلام) است یا اینها نمونه‌های كامل این سالكان این راهند دیگران هم می‌توانند این راه را كم و بیش طی كنند به بركت خود اهل بیت لذا فرمود: ﴿وَ مَنْ یَعْتَصِمْ بِاللّهِ فَقَدْ هُدِیَ إِلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ﴾ كه توسلی هم كه پیدا می‌كند می‌داند این توسل به بركت الله است توده مردم به وسیله توسل می‌خواهند به بركت برسند اوحدی در عین حال كه متوسل‌اند می‌دانند كه این توسل هم به عنایت آن متوسلٌ الیه است لذا اعتصام اینها در همه حالات به الله است ﴿وَ مَنْ یَعْتَصِمْ بِاللّهِ فَقَدْ هُدِیَ إِلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ﴾ ذكر و نام و یاد حق هم این‌چنین است كسانی كه در اواسط راه به سر می‌برند ذات اقدس الهی به عنوان ﴿اذْكُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتی أَنْعَمْتُ عَلَیْكُمْ﴾ با اینها سخن می‌گوید وقتی از این مرحله جلوتر رفتند به عنوان ﴿فَاذْكُرُونی أَذْكُرْكُمْ﴾ با اینها سخن می‌گوید این‌چنین نیست كه ﴿فَاذْكُرُونی﴾ یك مضافی تقدیر باشد ای اذكروا نعمتی» این ‌طور نیست یا نظیر آن آیه در اینجا كه ﴿وَ مَنْ یَعْتَصِمْ بِاللّهِ﴾ یك مضافی تقدیر باشد و من یعتصم بحبل الله» این ‌طور نیست خب خود حبل الله به چه كسی متوسل است

پرسش:.

پاسخ: این برای متوسطین است و اوحدی از آنها كسانی‌اند كه عروه وثقای اینها خود خود حق تعالی است دیگر حالا عوره وثقی چه باشد عروه وثقی یعنی آن دستگیره ناگسستنی این كوزه آن دسته‌اش را كه می‌گیرند و با او آب می‌نوشند آن دستگیره كوزه را می‌گویند عروه، عروة الكوس یعنی دستگیره حالا دستگیره بعضیها فیض حق است دستگیره بعضیها خود ذات حق خود فیض حق احتیاج به دستگیره دارد او به كجا متكی است او به الله متكی است لذا ذكر حق هم این ‌طور است در این‌گونه از موارد ظاهر آیه محفوظ است احتیاجی نیست كه مضافی در تقدیر باشد ﴿وَ مَنْ یَعْتَصِمْ بِاللّهِ فَقَدْ هُدِیَ إِلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ﴾ از آن طرف ﴿وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ﴾ هم تام است از اینجا ﴿فَاذْكُرُونی أَذْكُرْكُمْ﴾ از آن طرف ﴿اذْكُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتی أَنْعَمْتُ عَلَیْكُمْ﴾ آن هم تام است

فایل صوتی و متنی ۲۰۲ سوره مبارکه آل عمران